MTU چیست؟ و چه تاثیری بر سرعت شبکه دارد؟

در دنیای شبکه های کامپیوتری، عوامل متعددی بر عملکرد و سرعت انتقال داده‌ها تاثیر می گذارند. یکی از این عوامل، پارامتری به نام MTU یا Maximum Transmission Unit می باشد. در این قسمت بررسی می‌کنیم که MTU دقیقا چیست، چه نقشی در انتقال داده دارد و چرا تنظیم صحیح آن برای بهبود سرعت و کارایی شبکه اهمیت زیادی دارد. با ما همراه باشید.

MTU چیست؟

MTU مخفف عبارت Maximum Transmission Unit و به معنی “بیشترین واحد انتقال” است. این مقدار مشخص می کند که در هر بسته داده (Packet) حداکثر چه میزان داده می تواند در لایه شبکه (لایه ۳ مدل OSI) منتقل شود.

به زبان ساده، MTU تعیین می کند که هر بسته اطلاعاتی چه اندازه ای می‌تواند داشته باشد. اگر داده ای از این مقدار بزرگ تر باشد، یا باید به بسته های کوچک‌تر تقسیم شود یا به دلیل عدم پشتیبانی شبکه مقصد، اصلا ارسال نشود.

پیشنهاد ویژه: خدمات شبکه و سرور در تهران

چرا MTU اهمیت دارد؟

مقدار MTU به صورت مستقیم بر عملکرد شبکه تاثیر می‌گذارد. اگر مقدار MTU بسیار بزرگ یا بسیار کوچک تنظیم شود، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی نظیر:

• Fragmentation (شکسته شدن بسته‌ها در طول مسیر)
• Packet Loss (از بین رفتن بسته‌ها در حین انتقال)
• افزایش Latency (افزایش تأخیر در پاسخ‌دهی شبکه)
• کاهش Throughput (افت سرعت مؤثر انتقال داده‌ها)

به همین دلیل، تنظیم بهینه MTU می‌تواند به شکل مستقیم باعث افزایش سرعت، کاهش خطا و بهبود تجربه کاربری شود.

بیشتر بدانید: چگونه مشکل پکت لاست را حل کنیم؟

MTU چگونه بر سرعت شبکه تاثیر می‌گذارد؟

1- بسته‌های بزرگ‌تر = سربار کمتر

هر بسته ای که در شبکه منتقل می شود، شامل دو بخش است: Header و Payload . اگر MTU بزرگ تر باشد، مقدار بیشتری از داده های واقعی در هر بسته جا می گیرد و در نتیجه نسبت Header به Payload کاهش می‌یابد. این یعنی:

• تعداد کمتری بسته ارسال می‌شود.
• زمان پردازش در روترها کاهش می‌یابد.
• عملکرد کلی شبکه بهتر می‌شود.

2- بسته‌های بیش از حد بزرگ = Fragmentation

در صورتی که یک بسته بزرگتر از حد قابل پشتیبانی توسط یکی از روترهای مسیر باشد، آن بسته به قسمت های کوچک تر شکسته می‌شود . این فرآیند:

• منابع سخت‌افزاری مصرف می‌کند.
• می‌تواند باعث از دست رفتن بسته‌ها شود اگر حتی یکی از قطعات گم شود.
• عملکرد TCP را مختل کرده و سرعت را کاهش می‌دهد.

3- بسته‌های خیلی کوچک = سربار زیاد

اگر Maximum Transmission Unit بیش از حد کوچک انتخاب شود (مثلاً کمتر از ۵۷۶ بایت)، هر بخش کوچکی از داده باید در یک بسته جداگانه منتقل شود. این باعث افزایش تعداد بسته‌ها و سربار پردازشی می‌شود و راندمان کلی را کاهش می‌دهد.

چه مقدار MTU برای شبکه ما مناسب است؟

مقدار MTU مناسب بستگی به نوع شبکه و کاربرد شما دارد:

اگر از V..P..N استفاده می‌کنید یا ارتباطات بین‌المللی دارید، کاهش مقدار MTU تا حدود ۱۳۶۰ یا ۱۴۰۰ بایت می‌تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.

مشکلات ناشی از تنظیم نادرست Maximum Transmission Unit

تنظیم نادرست MTU می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:

• کندی شدید در باز شدن صفحات وب
• عدم عملکرد صحیح نرم‌افزارهای ارتباطی مانند Zoom، Teams و…
• قطع شدن ارتباط VPN یا تونل‌های ارتباطی
• ناتوانی در دانلود فایل‌های حجیم یا پخش ویدیوی آنلاین

این مشکلات گاهی به صورت مقطعی و غیرقابل پیش‌بینی ظاهر می‌شوند، اما ریشه آن‌ها در ناسازگاری اندازه بسته‌ها در مسیر شبکه است.

نحوه تنظیم MTU در سیستم عامل ها

در ویندوز:

netsh interface ipv4 set subinterface "Ethernet" mtu=1400 store=persistent

در لینوکس:

sudo ifconfig eth0 mtu 1400

sudo ip link set dev eth0 mtu 1400

پس از تغییر، معمولا نیاز است یک‌بار اتصال شبکه ریستارت شود.

جمع‌ بندی

Maximum Transmission Unit یک پارامتر فنی اما بسیار مهم در دنیای شبکه است. تنظیم صحیح آن باعث می شود داده ها به شکل بهینه، سریع و بدون خطا بین دستگاه‌ها منتقل شوند. با انتخاب مقدار مناسب MTU و تست آن در شرایط واقعی، می‌توانید از بروز مشکلاتی مثل Fragmentation، Packet Loss یا کاهش سرعت جلوگیری کنید.

اگر در حال طراحی یا نگهداری یک شبکه هستید، توجه به MTU یکی از آن نکات ظاهراً کوچک ولی بسیار تأثیرگذار است که نباید نادیده گرفته شود.